Przedszkole Samorządowe im. św. Jana Pawła II w Starej Wsi

„Definicją dramy mogłoby być po prostu ćwiczenie życia.”

Brian Way

„Podstawą dramy jest fikcyjna, wyobrażeniowa sytuacja, która powstaje, gdy kilka osób we wspólnej przestrzeni przedstawia coś, co nie jest w danym czasie obecne, używając jako środków wyrazu swoich ciał i głosów.”

Krystyna Pankowska

„W dramie trzeba wczuć się w postać, być, działać a nie grać.”

Anna Dziedzic

DRAMA to metoda nauczania i wychowania sprzyjająca wszechstronnemu rozwojowi uczniów i przygotowująca ich do odgrywania ról społecznych w zmieniającej się rzeczywistości. Dzięki odwoływaniu się do indywidualności każdej jednostki ludzkiej sprzyja wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej pożądanych cech osobowości człowieka. Rozwija samodzielność w myśleniu i kreatywność zarówno uczniów, jak i prowadzącego zajęcia, kształci umiejętność nawiązywania dialogu, a także aktywność emocjonalną, pozwala samodzielnie dochodzić do wiedzy. 

Pojęcie „drama” pochodzi od greckiego słowa „drao” – działam, usiłuję. Sama metoda zaś ma początek jeszcze przed I wojną światową, kiedy to Calldwel Cook wprowadził w szkole w Cambridge „gry sceniczne”. Metoda ta rozwijała się dalej we Francji i w Anglii. W latach 40-tych XX wieku Peter Slade wprowadził dramę do szkół (chciał by drama była osobnym przedmiotem). Jego kontynuatorem był Brian Way (koncepcja wykorzystania 5 zmysłów).

Zalety i wartości tej metody i jej technik można mnożyć. Jest to metoda, która:

• aktywizuje dziecko,
• wyzwala jego kreatywność, twórcze myślenie, wyobraźnię,
• rozwija osobowość,
• buduje świadomość siebie, swojego ciała i realcji z innymi,
• integeruje z grupą,
• relaksuje,
• wzmacnia koncentrację,
• uczy podejmowania decyzji w różnych sytuacjach,
• uczy wyrażania emocji nie tylko poprzez słowa, ale także gesty, mimikę, ogólnie mowę ciała,
• uczy aktywnego słuchania, empatii, a także asertywności,
• rozwija słownictwo dziecka,
• pomaga rozwiązywać konflikty
• i wiele, wiele innych…

Jak pisze Anna Dziedzic, propagatorka tej metody w Polsce:

„Drama uczy samodzielności myślenia i działania, aktywności i otwartości, rozwija emocje, wyobraźnię i fantazję, także elokwencję i plastykę ciała, wyrabia umiejętności współżycia i pracy w grupie.”

Ponadto „Budzi wyobraźnię, zmusza do poszukiwań twórczych, wyzwala indywidualne możliwości każdego człowieka.”

W metodzie dramy można wyróżnić wiele różnorodnych technik, gdyż jest to metoda odpowiednia dla osób w każdym wieku. W przedszkolu najbardziej przydatne okazać się mogą:

• wchodzenie w role
• scenka dramowa
• inscenizacja
• pantomima
• ćwiczenia wykorzystujące zmysły do rozwijania wyobraźni
• żywy obraz, obraz bez ruchu
• rzeźba

W naszym przedszkolu wykorzystujemy różne techniki dramy podczas codziennych zajęć z dziećmi. Na zdjęciach poniżej scenki pantomimiczne odegrane przez grupę 3, 4-latków „Pszczółki” podczas zajęć dopołudniowych z Panią Jolantą Żmudą.

Dzieci zostały podzielone na grupy. Każda z grup losowała scenkę do odegrania i wychodziła za drzwi wraz z panią, by umówić się, jak zostanie ona przedstawiona. Następnie dzieci odgrywały scenkę pantomimiczną na temat zabaw zimiowych, a pozostałe przedszkolaki miały za  zadanie ogadnąć, jaka aktywność zimowa jest prezentowana.

Losowanie scenki do odegrania

 Budowanie igloo i drzemka w nim

Lepienie kulek ze śniegu i rzucanie nimi 

Lepienie bałwana 

 

Jazda na łyżwach

Zjeżdżanie na sankach   

 

Literatura na temat metody dramy:

• Dziedzic, J. Pichalska, E. Świderska, Drama na lekcjach języka polskiego, WSiP, Warszawa 1992
• Way, Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa 1990

 

Opracowała:

Justyna Kucharska 

„POWIEDZ MI A ZAPOMNĘ,
POKAŻ A ZAPAMIĘTAM,
POZWÓL WZIĄĆ UDZIAŁ A ZROZUMIEM”

Metoda ta powstała na bazie doświadczeń austriackich pedagogów i ich tzw. Spielpedagogik, która to zrodziła się w latach 90. XX wieku i została przeniesiona na grunt polski. 

Opiera się ona na rozumieniu terminu „zabawa” pojmowanego jako czynność dającą przyjemność, wyzwalającą kreatywność, zaspokajającą różne potrzeby, pozwalającą na poznanie nowych wartości, zdobycie wiedzy, a także na budowanie odrębnego, fikcyjnego świata.

Metoda ta zakłada, że każdy człowiek może rozwijać się przez całe życie. Dlatego podczas zajęć pedagog dąży do sytuacji edukacyjnych, w których każdy uczestnik może osiągnąć sukces, co buduje jego pozytywną samoocenę i poczucie własnej wartości.

Można wyodrębnić następujące rodzaje zabaw stosowanych w pedagogice zabawy:

• zabawy ułatwiające wejście w grupę, poznanie nowego otoczenia,
• zabawy rozluźniające, odprężające, wykorzystujące ruch, taniec, gest, likwidujące napięcie mięśni i napięcie psychiczne,
• zabawy ułatwiające wprowadzanie tematu, pozwalające poznać odczucia, doświadczenia, potrzeby i oczekiwania członków grupy,
• gry dydaktyczne – przedstawienie problemu i poszukiwanie rozwiązań według proponowanych reguł,
• gry dyskusyjne – analizowanie danego problemu a różnych stron z włączeniem doświadczenia i dotychczasowej wiedzy,
• metody ułatwiające przekaz informacji zwrotnej, sygnalizujące indywidualną reakcję
  i odczucia poszczególnych osób,
• drama – wykorzystująca gry z podziałem na role jako wstęp do omówienia konkretnego problemu,
• zabawy umożliwiające samoocenę, poznanie własnej hierarchii wartości, własnych spontanicznych zachowań,
• zabawy integrujące grupę, umożliwiające wszystkim wspólną, aktywną zabawę bez podziału na bawiących się i obserwatorów, bez ośmieszającej rywalizacji, przypadkowych wygranych i kilku zwycięzców.

 

Wybrane zabawy Klanzy

Na zdjęciach Pani Jolanta Żmuda prowadząca zabawy z Klanzy z grupą popołudniową – mieszaną 

 „Deszczyk”

                                     „Deszczyk pada, deszczyk pada

                                    Wieje, wieje wiatr

                                    Deszczyk pada, deszczyk pada

                                   Wieje, wieje wiatr

                                   Błyskawica , grzmot

                                   Błyskawica, grzmot                    

                                   A na niebie kolorowa tęcza”

 

 

Zabawa „Orzeszek” 

 Ustawienie: w rozsypce lub na siedząco

· 1 zetknięcie kciuków i palców wskazujących obu dłoni

· 2 zetknięcie palców środkowych

· 3 zetknięcie palców serdecznych

· 4 zetknięcie małych palców

· 5-6 2 klaśnięcia w dłonie

· 7-8 położenie prawej dłoni na lewym ramieniu

· całość powtarzamy kładąc lewą dłoń na prawym ramieniu

Powtarzamy jeszcze 4 razy

· 2 uderzenia dłońmi w uda

· 2 klaśnięcia w dłonie

· 2 zaciśnięcia dłoni przed sobą

· rozłożenie otwartych dłoni przed sobą

Powtarzamy 3 razy

 

 

Zabawy z chustą animacyjną 

Głównym atrybutem wykorzystywanym w pracy opisywaną metodą jest duża, kolorowa chusta, która przyciąga uwagę dzieci, ożywia je i daje im wiele radości, uśmiechu. Pomaga dzieciom zapomnieć o strachu i poznać lepiej innych uczestników zabawy. Jest ona wspaniałym środkiem do rozbudzenia dziecięcej wyobraźni, kiedy staje się balonem, wiatrem, łodzią, siecią rybacką oraz tym wszystkim, o czym tylko można pomarzyć. Możliwości jej zastosowania są nieograniczone, dlatego staje się ona dowodem na to, że im prostsze formy i pomoce, tym lepsza zabawa. Zapewnia ona doznania wielozmysłowe: wzrokowe, słuchowe, dotykowe, węchowe oraz łączy je z doznaniami ruchowymi.

 

 

Opracowały:

Jolanta Żmuda

Justyna Kucharska 

 

           Twórcą tej metody jest szwedzki pedagog Józef Gotfryd Thulin. Zaproponował on wykorzystanie bajek, legend i innych opowieści jako tła do rozwijania aktywności ruchowej dzieci, które ruchem miały odtwarzać sytuacje i zdarzenia występujące w fabule.

             Metoda opowieści ruchowej polega więc na tym, że nauczyciel, poprzez odpowiedni – aktrakcyjny i ciekawy temat opowiadania działa na wyobraźnię dziecka, zachęcając je do odtwarzania ruchem treści opowiadania, przedstawiania czynności ludzi dorosłych, sposobu poruszania się zwierząt, ptaków, różnych sytuacji, zdarzeń itp.

          Wystarczy więc, jak pisze W. Gniewkowski, uruchomić jedynie słuch i wyobraźnię dziecka. „Słucha ono bowiem opowiadania nauczycielki (bajki, zdarzeń i historyjek prawdziwych lub zmyślonych, mówionych prozą lub wierszem) i na podstawie wyobrażeń o ruchu wynikającym z fabuły wykonuje odpowiednie ruchy (czynności) w trakcie opowiadania. Niepotrzebne są do tego przybory ani przyrządy, albowiem fantazja zastępuje wszystko.”

 

          Metoda opowieści ruchowej jest doskonałą metodą do pracy w przedszkolu, bo uczy dzieci koncentracji na opowiadaniu, rozumienia jego przekazu, a przede wszystkim – pobudza wyobraźnię i zachęca do kreatywności podczas wyrażania ruchem treści opowiadania czytanego lub mówionego przez nauczyciela.

 

Na zdjęciach grupa maluszków „Krasnale” podczas aktywności do opowieści ruchowej „Misiowe zabawy” przeprowadzonej przez panią Katarzynę Froń. 

 

Misie mieszkają w gawrze…

 Misie chcą poznać świat, więc wychodzą z gawry, przecierają oczy i przeciągają się…

 Słońce świeci, a misie wyruszają na spacer… Mają wesołe, uśmiechnięte buzie. Maszerują przez wysoką trawę… potem przechodzą przez rzekę…

   Misiom burczy w brzuszkach, zgłodniały… Wspinają się po miodek… 

 Po jedzeniu misie odpoczywają, oblizują buzie, turlają się w trawie… Nagle widzą przed sobą kolorową tęczę… Każdy miś łapie za swój kolor! Gdy nadchodzi burza, misie chowają się…

Po wszystkich przygodach misie wracają do gawry. Nadchodzi zima. Niedźwiadki zapadają w zimowy sen…

 

Literatura, w której można poszukać więcej informacji o tej metodzie:

Gniewkowski W. „O metodach wychowania fizycznego w przedszkolu” [w:] „Wychowanie w przedszkolu” nr 4, 1983 r.

Przysiężna B. „Opowieść ruchowa w pracy z dzieckiem” [w:] „Wychowanie w przedszkolu” nr 9, 1992 r.

 

Opracowała:

Justyna Kucharska
 

Metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss to jedna z kilku metod pracy, jakie propaguję w bieżącym roku. Opracowała ją nauczycielka z Izraela w celu przybliżenia dzieciom muzyki klasycznej. Słuchanie muzyki tą metodą integruje różne formy aktywności: granie, tańczenie, mówienie krótkich wierszy lub wyliczanek, rytmiczne powtarzanie prostych gestów, próby śpiewania linii melodycznych słuchanych utworów, czy też rytmiczne snucie dowolnej opowieści. Największą radością dzieci jest, gdy mogą obcować z muzyką, aktywnie wchodząc w różne role (dyrygent, muzyk) przy użyciu różnych rekwizytów (instrumenty, pałeczki, krążki). Wychowankowie działają, słuchając muzyki, poznają dzieło, doświadczają jego dynamiki, tempa, rytmu i przeżywają „na sobie”, reagując ruchem, słowem. Zajęcia takie nie nużą, bo dzieci chcą wielokrotnie słuchać utworu, ponieważ za każdym razem mogą być w innej roli, grać na innym instrumencie, zmieniać rekwizyt czy partnera w tańcu. Opracowałam wybrane utwory Piotra Czajkowskiego „Dziadek do orzechów”,  Straussa „Marsz Radetzkyego”, Mozarta „Bułka z masłem”, a także do utworów dziecięcych dopasowałam elementy taneczne, instrumenty perkusyjne, rekwizyty, włączyłam krótkie wierszyki. Zajęcia budzą u dzieci zainteresowanie „co się wydarzy”, wyzwalają radość i zaangażowanie w zabawę, jak i rozbudzają ciekawe pomysły twórczych rozwiązań podczas muzyki. Uczestnicy przyswajają zasady współdziałania, przestrzegania ustalonych reguł, ćwiczą koncentrację.

 

 

 

Na zdjęciach dzieci z oddziału „Smerfy” z Panią Agnieszką Rychlicką podczas zajęć z wykorzystaniem metody aktywnego słuchania muzyki według Batti Strauss. 

 

Opracowała: Agnieszka Rychlicka

Odrobinę historii

Weronika Sherborne, żyjąca w latach 1922-1990, z wykształcenia była nauczycielką wychowywania fizycznego i fizjoterapeutką. Studiowała w kolegium Wychowania Fizycznego w Bedford. Potem podjęła pracę jako terapeutka ruchu, a także pracę z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie. To zainspirowało ją do wykorzystania swojego doświadczenia zawodowego i stworzenia własnego systemu ćwiczeń.

Założenia Metody Ruchu Rozwijającego

Ćwiczenia W. Sherborne znane są także pod nazwą Developmental Movement, czyli Ruch Rozwijający, co wyraża główną ideę tej metody, którą jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagającym rozwój psychoruchowy dziecka i terapię zaburzeń tego rozwoju. Opracowany przez Sherborne system ćwiczeń wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka zaspokajanych w kontakcie z dorosłymi, czyli z tzw. baraszkowania, które pojawia się u każdego zdrowego  dziecka we wczesnym dzieciństwie w kontakcie z rodzicami.

Normalna aktywność ruchowa człowieka, wykonywane przez niego czynności ruchowe są uwarunkowane świadomością własnego ciała i własnej tożsamości. Człowiek musi zatem odczuwać swoje ciało i jego części, musi mieć poczucie własnego ja. Udział w ćwiczeniach W. Sherborne ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia własnej siły, sprawności i możliwości ruchowych. Ponieważ dzięki temu zaczyna ono mieć zaufanie do siebie, zyskuje też poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko poznaje przestrzeń, w której się znajduje, przestaje być ona dla niego groźna. W ten sposób dziecko staje się bardziej aktywne, przejawia większą inicjatywę, może być twórcze.

Ćwiczenia stosowane w metodzie Weroniki Sherborne

W swoim programie ćwiczeń ruchowych Sherborne wyróżnia następujące grupy ćwiczeń wspomagających rozwój dziecka:

a) ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała;

b) ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa;

c) ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem;

d) ćwiczenia twórcze.

Ćwiczenia te mogą być wykonywane zarówno jako ćwiczenia indywidualne z jednym dzieckiem, zajęcia w parach lub zajęcia grupowe dla większej liczby osób.

Przykładowe ćwiczenia

• „Tapczan” – dorosły kładzie się na wznak, dziecko kładzie się na dorosłym;
• „Paczka” – dziecko lub dorosły zwija się w „paczkę”, czyli kłębek. Druga osoba usiłuje rozwiązywać „paczkę” tzn. rozprostować nogi i ręce osoby zwiniętej w kłębek;
• „Skała” – jedna osoba klęka na kolanach, podpierając się rękami. Dziecko usiłuje przewrócić skałę;
• „Tunel” – osoby w szeregu klęczą na kolanach, podpierając się rękami – powstaje „tunel”, pod którym przechodzą dzieci;
• „Pociąg” – wszyscy siedzą blisko siebie w rzędzie, odpychając się od podłogi rękoma poruszają pociąg do przodu, jedna osoba popycha do przodu drugą;

… i wiele innych ciekawych ćwiczeń…

Jest dużo publikacji traktujących o Metodzie Ruchu Rozwijającego na rynku, jedną z nich jest książka Sherborne W. „Ruch rozwijający dla dzieci” z 1997 r.

Na zdjęciach grupa „Misie” z Wychowawczynią Panią Katarzyną Milczanowską podczas zajęć z wykorzystaniem Metody Ruchu Rozwijającego.

 

 

 

Opracowała:

Justyna Kucharska